به گزارش خبرگزاری حوزه، دبیرخانه کنگره علامه بهابادی یزدی در مطلبی آورده است:
بنابر تصریح امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) در دوران غیبت، علمای شیعه به طور عموم، از طرف آن حضرت عهده‌دار مسئولیت حفظ شریعت و ارزش‌های دینی هستند: «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِم»[۱] با این توقیع حفظ دین و اصالت آن که در مذهب تشیع نهفته است، به‌عهده علمای طراز اول قرار گرفت.
منظور از علمای شیعه حافظان دین، علمای دوران غیبت کبری است که در حفظ تشیع نقش بسیار اساسی و برجسته‌ای را ایفا نموده‌اند. علمای شیعه در این دوره در رده‌های مختلف به حفظ دین همت گماشتند، اما در میان آنها کسانی بودند که زمینه‌ساز شکل‌گیری جامعه شیعی در سایه حکومت دینی گردیدند و تاریخ‌ساز شدند. این دسته از علمای اسلام که مسئولیت حفظ دین را به‌عهده داشتند، با ابزارهای عقلانی، استدلالی، فلسفی، کلامی و جدلی از دین اسلام حفاظت کردند، علمایی همچون ابن هشام، خواجه نصیر طوسی، محقق کرکی، ملاعبدالله بهابادی یزدی، شیخ بهایی، میرداماد، میرفندرسکی، ملاصدرا، علامه طباطبایی، شهید مطهری و... اما در میان ایشان کسانی بودند که به مباحث علمی و نظری اکتفا نکردند و با گام‌نهادن در صحنه اجتماعی، امامت و زعامت اجتماعی جامعه شیعی را به‌عهده گرفتند.
زعامت اجتماعی علامه بهابادی در عراق و ایالت نجف اشرف و پس از سال‌ها انزوای شیعیان مایه غرور و ساخت جامعه شیعی در چهارچوب دولت شیعی گردید.
آنچه شیعه در عصر دولت صفوی توسط عالمان زمان‌شناس و بصیر به‌دست آورد تا به امروز سرمایه جهان تشیع گشته و این پیام را نهادینه کرد که حفظ هویت شیعی و عزت و سربلندی مکتب اهل‌بیت به جهاد فکری و حضور اجتماعی اندیشمندان و خادمان اهل‌بیت بستگی دارد. جهان تشیع در عصر صفویه با بسیج عالمان تمدن‌ساز و دوراندیش که از مناطق مختلف مانند: جبل عامل، عراق، در ایران شیعی جمع شدند و فصل جدیدی از تاریخ را رقم زدند و نشان دادند که رشد و توسعه مکتب اهل‌بیت فقط در سایه حکومت شیعی به‌دست می‌آید.
به‌رغم آنکه پژوهش‌های گسترده‌ای درباره عصر صفویه صورت گرفته است، اما تاکنون اهمیت و عظمت نقش عالمان شیعی در عصر صفویه تبیین نشده است. بلکه به‌عکس عده‌ای این همکاری و حضور در صحنه سیاسی ـ اجتماعی را زیر سوال بردند و تلاش کردند ورود عالمان به عرصه سیاست را در دوره صفویه و نیز در انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت دینی ناپسند جلوه دهند، اما بنیانگذار انقلاب اسلامی بر این تفکر غلط که برساخته ذهن‌های کوچک و منحرف بود، خط بطلان کشید و با ورود عالمان به عرصه‌های سیاسی ـ اجتماعی، کارآمدی و برجستگی مکتب تشیع و تفوق آن بیش از گذشته در جهان اسلام نمایان شد، به‌گونه‌ای که امروزه همگان به شکوفایی و جلوه‌گری مکتب تشیع اعتراف دارند و اندیشههای شیعی با عبور از مرزها کام‌های تشنه را سیراب می‌نماید.
در طول دولت شیعی صفوی و نیز از ابتدای انقلاب اسلامی عده‌ای از عالمان مجاهد و آگاه، با نادیده‌گرفتن منافع فردی و پذیرش مسئولیت‌های سیاسی و اجتماعی، خدمات ارزشمندی را به جهان تشیع ارائه کردند.
علامه بهابادی یکی از این مجاهدین و خادمان مکتب تشیع است که به‌عنوان اولین حاکم از سوی دولت شیعی سال‌ها به حوزه و شهر نجف خدمت کرد و به جامعه شیعی هویت جدیدی بخشید و موجب شکوفایی حوزه علمیه نجف و توسعه و آبادانی این ایالت مهم شیعی شد.
بازخوانی این مقطع مهم از تاریخ تشیع در ایران و عراق یکی از رسالت‌های حوزه‌های علمیه است و انتظار می‌رود که اندیشمندان و صاحب‌نظران در جهت بازخوانی و تبیین این مقطع از تاریخ بیش از گذشته همت گمارند.
پی نوشت:
